مهدی روحانی نژاد مدیر فروم اینترنت اشیا ایران:

توسعه حمل‌ و نقل هوشمند را در حوزه حمل‌ و نقل زمینی بیشتر مشاهده می‌ کنیم و هدف‌ گذاری بلند مدت برای بحث هوشمندسازی انجام شده است. شرکت‌ های مختلف به حوزه ناوگان عمومی و بحث حمل‌ونقلی پیوسته‌اند. خودروهای عمومی با استفاده از سنسورها به سامانه مرکزی متصل می‌شوند که سامانه مرکزی وظیفه مدیریت را بر عهده دارد. نحوه رانندگی، بحث خرابی قطعات، مسیریابی و موارد دیگر در این سامانه مدیریت می‌شود. سامانه‌های حمل‌ونقل هوشمند وضعیت جاده‌ها، معابر را به درستی به اطلاع راننده و نهادهای مختلف می‌رساند.

عملکرد سنسورها در خودروهای هوشمند

اتصال خودروها به اینترنت اشیا کمک به افزایش بهره‌وری می‌کند. بهره وردی در حمل‌ونقل منجر به کاهش تصادفات و خسارات به خودرو می‌شود. به این صورت راننده به سرعت از خرابی قطعات مطلع می‌شود و برای رفع عیب به موقع اقدام می‌کند. زمان تعویض روغن و سایر موضوعات از طریق سنسورهای هوشمند به راننده اعلام می‌شود. در داخل خودروها همانند کامپیوترها cpu تعریف شده است که راننده مطلع از آن نیست و تعمیرکارها در خصوص آن اطلاعات لازم را دارند. سنسورهای هوشمند به cpu متصل می‌شوند، کدهای خطا را می‌خواند و از طریق اینترنت اشیا به راننده حتی در زمانی که پشت فرمان نیست، اطلاع می‌دهند. درنتیجه قبل از بروز خسارت و صدمه پیش‌گیری انجام می‌شود. همچنین در خصوص کاهش خطاهای انسانی و افزایش عمر خودرو، هوشمندسازی مؤثر هست. هوشمندسازی قابلیت کارکرد خودروهای شخصی و ناوگان عمومی را افزایش می‌دهد.

وضعیت هوشمندسازی حمل‌ونقل در ایران

از جهت مدیریت ناوگان چند سالی هست که بحث هوشمندسازی حمل‌ونقل مطرح می‌شود. شرکت‌هایی هستند که کارشان ارائه خدمات ناوگان هست. در این مسیر باید تلاش شود از b۲b به سمت b۲c حرکت کنیم. در حال حاضر خودروهای زیادی به اینترنت اشیا متصل نیستند و در ایران هوشمندسازی خودروهای سواری نزدیک به صفر هست و باید پیرامون خودروهای سنگین و سایر خودروهای موجود در ناوگان حمل‌ونقل نیز ورود کنیم. تا این لحظه اتفاق جدی پیرامون هوشمندسازی حمل‌ونقل رخ نداده است.

عملکرد مسئولان در حمل‌ونقل هوشمند

در بحث هوشمندسازی حمل‌ونقل مسئولان وظیفه اصلی را دارند. تا به امروز مسئولین به دنبال راه‌حل‌های موقتی بودند. در زمان بحران هم با ارائه راه‌های موقتی مسائل را حل‌وفصل می‌کنند. ایران رتبه اول تصادفات جاده را دارد و بحث هوشمند سازی حمل‌ونقل توانایی مدیریت این موضوع را دارد. راه‌حل‌های موقتی مثل حضور پلیس در ایام خاص را شاهد هستیم اما بحث تصادفات جاده‌ای موقتی نیست و روزانه شاهد این حوادث هستیم. درنتیجه برای انتخاب مسیر پایدار مسئولان ورود نکرده‌اند. وزارت صنعت و معدن متولی اصلی حمل‌ونقل هست. خودروسازان ما عمدتاً باید به این حوزه ورود کنند. ایران‌خودرو و سایپا خودروسازان اصلی ما هستند که باید فکر اساسی کنند.

هوشمندسازی خودروها از کارخانه شروع شود

باید خودروهایی که جدید در کارخانه تولید می‌شود را به اینترنت اشیا متصل کنیم تا در مسیر حمل‌ونقل هوشمند قدم برداریم. با گذاشتن دیواس ها و سنسورهای لازم در خودروها نیازهای اصلی در حوزه اینترنت اشیا را برطرف خواهیم کرد. یکی از کارهای ساده هوشمند سازی خودرو، کنترل سرعت در زمان اتصال به اینترنت اشیا است. کنترل سرعت در ناوگان عمومی خیلی اثرگذار هست و زمانی که راننده می‌دانند، در کل مسیر سنسورها ناظر بر سرعت او هستند، با سرعت مطمئناً حرکت می‌کند و مثل الان نیست که راننده تنها در نزدیکی پلیس‌راه سرعت مجاز داشته باشد. مردم در حال حاضر برای دزدگیر و ردیاب هزینه‌های زیادی را پرداخت می‌کنند. سنسوری که در خودروهای هوشمند هست، کار ردیاب را نیز انجام می‌دهد. با استفاده از gps کدهای خطا به راننده و خودروساز اطلاع داده می‌شود.

نیازمند نگاه جدی به هوشمندسازی حمل‌ونقل هستیم

حاکمیت و مجموعه‌هایی که به دنبال کاهش خسارات و تصادفات جاده‌ای هستند، از سامانه‌های هوشمند در حمل‌ونقل به خوبی می‌توانند، استفاده کنند. هوشمندسازی نیازمند عزم مسئولین و فرهنگ‌سازی میان مردم دارد. اگر تولید خودروهای هوشمند در خودروسازی‌های داخلی آغاز شود، در یک مدت مشخص به هدف اصلی یعنی هوشمندسازی حمل‌ونقل دست خواهیم یافت. اتصال به سامانه جامع در کوتاه‌مدت شدنی نیست اما ورود خودروسازها به حوزه هوشمندسازی منجر به برداشتن گام‌های قدرتمند خواهد شد. دستگاه‌های دیگر مثل بیمه نیز از این حوزه استفاده خواهند کرد. در حال حاضر شرکت خودروسازی سایپا شرایط بهتری را در این حوزه دارد. البته هنوز نگاه جدی به هوشمندسازی نداریم.